KADIN KOOPERATİFLERİNİN SLOW FOODA KATKILARI

Hızla değişen dünyada, modern yaşamın getirdiği hız kültürü pek çok alanda kendini gösteriyor

GASTRO TURKEY- Mehmet BİRTEK

RİZE- Yeme alışkanlıklarımız da bu dönüşümden nasibini aldı.1980 lerden sonra fast food yaygınlaşmaya başladı. Ülkemizde de ilk fast food 1986 yılınca Mc Donald’s hazır yiyecek restoranları tarafından açıldı. Ülkemize fast food restoranının açıldığı sene, bu hızlı tüketim kültürüne karşı bir tepki olarak 1986 yılında İtalya'da Carlo Petrini önderliğinde doğan Slow Food hareketi, beslenme ve tarımda daha yavaş, daha bilinçli ve daha sürdürülebilir bir yaklaşımı savunarak ortaya çıktı. Peki, bu hareketin amacı neydi ve Türkiye’deki kadın kooperatifleri Slow Food’a nasıl bir katkı sağlıyor?

Slow Food Hareketinin Doğuşu

Fast food kültürüne tepki olarak doğan Slow Food, "iyi, temiz ve adil gıda" sloganıyla yerel gıda kültürlerini koruma misyonunu üstleniyor. Yerel lezzetleri ve geleneksel tarım yöntemlerini teşvik ederken, üreticiyi, tüketiciyi ve doğayı koruyan bir sistemi hedefliyor. Sanayi tarımına ve kitle üretimine karşı daha küçük ölçekte, sürdürülebilir tarım uygulamalarını destekleyen hareket, dünyanın dört bir yanında yerel üreticileri destekleyerek biyoçeşitliliği de koruma altına almayı amaçlıyor.

 Slow Food'un Türkiye’deki Yansımaları

Türkiye, yerel yemek kültürü, zengin tarım toprakları ve farklı iklim koşullarıyla Slow Food felsefesine oldukça uygun bir ülke. Bu hareketin ülkemizde giderek daha fazla ilgi görmesinin temelinde, yerel ve mevsiminde ürünlerin değerini anlama isteği yatıyor. Türkiye'de farklı şehirlerde oluşturulan Slow Food toplulukları, yerel ürünlerin korunması ve bu ürünlerin daha geniş kitlelere ulaştırılması için çalışmalar yapıyor. Hiç kuşkusuz ülkemizde Kadın kooperatiflerine büyük görev düşüyor ve en önemli aktör haline geliyor.

Kadın Kooperatifleri ve Slow Food'a Katkıları

Türkiye’de son yıllarda kadınların ekonomik alanda daha fazla yer alması ve yerel üretimde aktif rol üstlenmesi adına birçok kadın kooperatifi kuruldu. Her geçen gün kadın kooperatiflerinin sayısı ve ürettikleri katma değer artıyor. Bu kooperatifler, yerel ürünlerin üretiminde, geleneksel tarım ve gıda işleme yöntemlerinin devamında önemli bir rol oynuyor. Slow Food’un "yerel gıdayı koruma" felsefesi ile kadın kooperatiflerinin "geleneksel yöntemleri yaşatma" hedefi doğal bir kesişim noktası oluşturuyor.

Kadın kooperatifleri, Slow Food hareketine özellikle şu alanlarda katkı sağlıyor:

1. Yerel Üretimi Canlandırma: Kadın kooperatifleri, bölgesel ürünlerin tanıtımını yaparak yerel üretimi teşvik ediyor. Örneğin, Ege'de zeytin ve zeytinyağı üretimi, Doğu Anadolu’da peynir üretimi, Karadeniz’de fındık ve çay gibi ürünler kadınlar sayesinde yerel olarak üretilip, Slow Food felsefesine uygun bir şekilde tüketicilere sunuluyor.

2. Geleneksel Tariflerin Korunması: Kadınlar, nesilden nesile aktarılan tarifleri ve gıda işleme yöntemlerini yaşatarak yerel gastronomik mirası koruyor. Geleneksel pişirme teknikleri ve mevsimsel ürün kullanımı, hem Slow Food’un "temiz ve adil gıda" anlayışına hem de kooperatiflerin sürdürülebilir gıda üretim vizyonuna uyuyor.

3. Ekonomik Bağımsızlık ve Toplumsal Dönüşüm: Kadınların kooperatiflerde aktif olarak yer alması, onların ekonomik bağımsızlık kazanmasına katkı sağlıyor. Bu ekonomik güçlenme, aynı zamanda yerel ekonomilerin canlanmasına ve kırsal alanlarda toplumsal dönüşüme yol açıyor. Kooperatifler, kadınları eğiterek, onların daha bilinçli üreticiler olmasını sağlıyor. Slow Food felsefesine uygun olarak üretimde doğaya saygı, çevre dostu tarım yöntemleri ve sürdürülebilirlik ön planda tutuluyor.

4. Biyoçeşitliliği Koruma: Slow Food’un en önemli hedeflerinden biri olan biyoçeşitliliğin korunması konusunda kadın kooperatifleri önemli bir rol oynuyor. Özellikle yerel tohumların korunması, doğal üretim yöntemlerinin tercih edilmesi ve genetiği değiştirilmiş organizmalardan uzak durulması, hem toprağı hem de insan sağlığını koruma amacı taşıyor.

Kadınlar ve Yavaş Gıdanın Geleceği

Kadın kooperatifleri, Slow Food hareketinin Türkiye’deki en güçlü destekçilerinden biri olarak, yerel tarım ve gıda kültürünü korumanın yanı sıra, bu kültürün gelecek kuşaklara aktarılmasında da öncü rol oynuyor. Hem ekonomik hem de toplumsal açıdan dönüşüm yaratan bu kooperatifler, yerel değerlerin korunmasında kilit öneme sahip. Slow Food felsefesiyle uyumlu bu çalışmalar, kadınların liderliğinde daha sağlıklı, sürdürülebilir ve adil bir gıda sistemi inşa etme yolunda önemli adımlar atıyor.Slow Food hareketi ve kadın kooperatiflerinin iş birliği, hızla değişen dünyada yerel değerlere sahip çıkmanın ve sürdürülebilir bir geleceği inşa etmenin en güzel örneklerinden biri. Bu iş birliği sayesinde, yerel lezzetler sofralarımızda yerini bulmaya devam ederken, doğa ve toplum da kazanıyor.

Bir örnek vererek yazımı bitirmek istiyorum. İllerimizin düzenlediği birçok festivalde olduğu gibi Rize Gastronomi festivalinden de de alanda birçok kadın kooperatiflerini almıştı. İçlerinden biri özellikle dikkatimi çekti çünkü Güneysu Kadın Girişimciler Kooperatifi Slow food un Rize temsilciliğini almış. Kooperatifin başkanlığını genç bir hanımefendi olan Seda KAZDAL yapıyor ve şimdilik 17 kişilik bir ekipten oluşuyor. İyi, temiz, adil gıda herkesin hakkı diyorlar ve ambalajlı paketli hazır ürünlerden işletmelerine mümkün olduğu kadar sokmamaya çalışıyorlar. Artizan gıdaya önem veriyorlar ve ev de mısır ekmeği, köy sütüyle yoğurt yapıyorlar. Ürettikleri tüm ürünleri köylünün kendi bahçesinde yetiştirdiği ürünlerden yaptıklarını belirtiyor. Güneysu Kadın Kooperatifini tebrik ediyor ve sayılarının artmasını diliyorum.

Uyarı! Bu sitede yer alan tüm içerikler, "5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu" uyarınca tescil ve koruma altındadır. Kısmen dahi olsa; basılı şekilde ya da internet üzerinde, izinsiz çoğaltılıp kopyalanamaz, alıntı yapılıp kullanılamaz. Ancak habere aktif link verilerek kullanılabilir. Aksi taktirde ADA Hukuk Burosu yetkilidir.